Tin Tức
Trốc Tru, Khu Mấn Là Gì? Giải Nghĩa Phương Ngữ Nghệ An
Phương ngữ địa phương là một phần đặc sắc của tiếng Việt. Mỗi vùng miền đều có những từ ngữ riêng, tạo nên sự đa dạng và thú vị cho ngôn ngữ. Bài viết này của Xe Tải Sơn Tùng sẽ giải nghĩa trốc tru, khu mấn là gì – hai phương ngữ phổ biến ở Nghệ An.
“Trốc tru” và “khu mấn” – khi nghe qua, chắc chắn nhiều người sẽ cảm thấy lạ lẫm. Đây là những từ địa phương đặc trưng của người Nghệ An, mang đậm nét văn hóa vùng miền. Vậy ý nghĩa thực sự của chúng là gì? Hãy cùng Xe Tải Sơn Tùng khám phá nhé!
1. Khu Mấn Là Gì?
“Khu mấn” là từ ghép của “khu” (mông) và “mấn” (váy) trong tiếng Nghệ An. Nó không phải tên một loại quả như nhiều người lầm tưởng. Nguồn gốc của từ này bắt nguồn từ những năm 60, 70 của thế kỷ 20. Khi đó, phụ nữ lao động ở Nghệ Tĩnh thường mặc váy đen vải thô. Sau giờ làm việc, họ thường ngồi nghỉ bất cứ đâu, khiến phần mông váy dính đầy bụi bẩn.
Khu mấn là gì?
Hình ảnh mông váy bẩn này trở nên phổ biến, và từ “khu mấn” ra đời để chỉ nó. Theo thời gian, “khu mấn” còn mang nghĩa bóng chỉ những việc làm, thái độ không được người nói ưa thích.
Trước đây, "khu mấn" nói đến phần mông mặc váy đen vải thô của các chị em lao động
Ví dụ:
- A: Cậu thấy cái áo này đẹp không?
- B: Như cái khu mấn! (Ý chỉ cái áo xấu).
Ngoài ra, “khu mấn” còn được dùng với nghĩa là nghèo, không có gì.
Ví dụ:
- A: Nghe nói nhà cậu giàu lắm?
- B: Có cái khu mấn! (Ý chỉ nhà không giàu có).
2. Trốc Tru Là Gì?
“Trốc tru” là từ lóng phổ biến ở Nghệ An, ghép từ “trốc” (đầu) và “tru” (trâu). Từ này chỉ những người nghịch ngợm, bướng bỉnh, lì lợm, không nghe lời. Tuy nhiên, “trốc tru” thường được dùng với sắc thái trêu đùa, không mang tính chỉ trích gay gắt.
Trốc tru có nghĩa là đầu trâu trong tiếng Nghệ An
Ví dụ: “Hắn là đứa trốc tru đó!”, “Cái thằng trốc tru ni rứa!”
nằm mơ thấy người thân chết nhưng chưa chết đánh con gì
Lưu ý, trong một số trường hợp, “trốc” không mang nghĩa là “đầu”. Ví dụ: “trốc cúi” (đầu gối).
Không quá nặng nề, trốc tru được dùng với ý nghĩa nhẹ nhàng và hay được dùng để trêu đùa
3. Một Số Phương Ngữ Nghệ An Khác
Ngoài “khu mấn” và “trốc tru”, Nghệ An còn rất nhiều phương ngữ thú vị khác:
| Từ Nghệ An | Tiếng Việt phổ thông |
|---|---|
| Cái chủi | Cái chổi |
| Tau | Tao, tớ |
| Cái đọi | Cái bát |
| Choa | Chúng tao |
| Chưởi | Chửi |
| Mi | Mày |
| Cái cươi | Cái sân |
| Hắn | Hắn, nó |
| Cái vung/vàng | Cái nắp nồi |
| Lũ bây, bọn bây | Các bạn |
viết bài văn phân tích bài thơ thu điếu
4. Ví Dụ Giao Tiếp Bằng Tiếng Nghệ An
Ví dụ 1:
- “Dạo này mi gặp chuyện chi chi rứa hầy!”
- “- Bựa qua tau đi ra tới trửa cươi bấp một cấy cục đá rồi hấn bị bổ trợt trúc cúi nốt nị.”
Dịch:
- Dạo này mày gặp chuyện gì vậy nhỉ?
- Bữa qua tao đi ra giữa sân vấp cục đá rồi ngã trầy đầu gối.
Cuộc hội thoại có thể bạn không hiểu gì!
Ví dụ 2:
- “Răng khi túi bác nói xuống nhà tui uống nác chè mà nỏ xuống?”
- “- Xin lội o mi chơ khi túi tui cụng định xuống rồi chơ mà đau 2 cấy trúc cúi quá nên nỏ đi được.”
Dịch:
- Bữa tôi nói xuống nhà tôi uống nước chè mà không xuống?
- Xin lỗi, khi tối tôi cũng định xuống rồi nhưng đau hai đầu gối quá nên không đi được.
Kết Luận
“Trốc tru” và “khu mấn” là hai trong số rất nhiều phương ngữ độc đáo của Nghệ An, góp phần làm phong phú thêm ngôn ngữ Việt. Hy vọng bài viết của Xe Tải Sơn Tùng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về trốc tru, khu mấn là gì và thêm yêu nét đẹp văn hóa vùng miền của Việt Nam. tử vi tuổi nhâm tuất năm 2024 nam mạng